Engelli bireylerin haklardan eşit şekilde yararlanabilmesi için devlet destekli sistemler geliştirilmiş durumdadır. Bu sistemlerden biri olan Ulusal Engelliler Veri Tabanı, engelli bireylerin bilgilerini merkezi olarak toplayan ve bu veriler üzerinden sosyal hizmet planlamaları yapılmasını sağlayan dijital bir yapıdır. Sağlık, sosyal yardım, eğitim, istihdam gibi alanlarda ihtiyaçların tespiti ve hak sahipliğinin belirlenmesi bu veri tabanı üzerinden yürütülür.
Ulusal Engelliler Veri Tabanı, Türkiye genelindeki engelli bireylerin durumlarını izlemeyi ve kamu hizmetlerinin doğru kişilere ulaştırılmasını hedefler. Bu sistemde bireylerin engel oranı, rapor türü, yaş, cinsiyet, eğitim durumu gibi bilgiler kayıt altına alınır. Toplanan veriler sayesinde devlet kurumları, ihtiyaç analizlerini daha etkin şekilde yapabilir.
Bu veri tabanı yalnızca istatistiksel amaçlarla değil, aynı zamanda bireysel başvuruların kontrolünde de kullanılır. Örneğin engelli kimlik kartı, engelli maaşı ya da sosyal yardım başvuruları sırasında sistem otomatik sorgulama yapar. Bilgiler anlık olarak e-Devlet ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı sistemleri üzerinden kontrol edilebilir. Ulusal Engelliler Veri Tabanı, aynı zamanda güncel bir kaynak işlevi görür ve mükerrer kayıtların önüne geçilmesini sağlar.
Ulusal Engelli Veri Bankasına Nasıl Kayıt Olunur?
Ulusal engelli veri bankası, engelli bireylerin bilgilerini elektronik ortamda toplayan, bu veriler üzerinden sosyal destek ve hizmet planlaması yapan sistemdir. Engelli bireyler için sunulan hak ve hizmetlerin merkezi düzeyde izlenebilmesi amacıyla kurulan bu bankaya kayıt işlemleri genellikle sağlık kurulu raporu üzerinden gerçekleştirilir.
Süreç, bireyin tam teşekküllü bir hastaneden aldığı engelli raporuyla başlar. Hastane, raporu düzenledikten sonra e-rapor sistemi üzerinden Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na iletir. Bu veriler, ulusal engelli veri bankası içinde otomatik olarak kayıt altına alınır. Kayıt işlemi, bireyin e-Devlet üzerinden görüntüleyebileceği şekilde tamamlanır. Kayıt işlemleri şu şekildedir:
- Tam teşekküllü hastaneden sağlık kurulu raporu alınır
- Rapor e-rapor sistemine kaydedilir
- Bilgiler Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı veri tabanına aktarılır
- E-Devlet üzerinden kontrol sağlanır
- Eksik bilgi varsa sosyal hizmet merkezine başvurularak güncelleme yapılır
Memurluğa Engel Psikiyatrik Hastalıklar başlıklı yazımız da ilginizi çekebilir.
Uluslararası Engelli Kartı Nereden Alınır?
Uluslararası engelli kartı, engelli bireylerin yurtdışında da tanınabilirlik kazanmasını sağlayan bir belgedir. Bu kart, Avrupa ülkeleri başta olmak üzere bazı ülkelerde engelli bireylere çeşitli kolaylıklar sunan resmi bir kimlik niteliği taşır. Toplu taşıma indirimleri, müze ve kültürel alanlara ücretsiz girişler, otopark ayrıcalıkları gibi çeşitli avantajlar sağlar. Türkiye’de bu karta başvuru yapabilmek için öncelikle engelli kimlik kartına sahip olunması gerekir.
Başvuru işlemleri Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri tarafından yürütülür. Uluslararası engelli kartı almak isteyen bireylerin öncelikle geçerli bir engelli sağlık kurulu raporu sunması gerekir. Ardından engelli kimlik kartı başvurusunu yapmış ve onay almış olması beklenir. Bu şartları sağlayan bireyler, il müdürlüğü üzerinden uluslararası engelli kartı talebinde bulunabilir.
Kart, başvuru onayı sonrasında basılarak bireye teslim edilir. Bazı durumlarda kart talebine dair ek belgeler istenebilir. Kartın geçerlilik süresi, bireyin sağlık raporunun süresine paralel olarak belirlenir. Süresiz raporu olan bireyler için bu kart da genellikle uzun vadeli düzenlenir. Uluslararası engelli kartı, kişinin yurtdışında engelli haklarından daha kolay yararlanmasına imkân tanır.