Şizofreni, bireyin düşünce, duygu ve davranışlarını etkileyen ciddi bir ruhsal bozukluktur. Bu hastalık, bireyin günlük yaşamını sürdürebilmesini büyük ölçüde zorlaştırır. Sosyal ilişkiler, iş yaşamı ve kişisel bakım gibi alanlarda ciddi sınırlamalara neden olur. Bu nedenle şizofreni hastalığı engelli oranı belirlenirken kapsamlı bir değerlendirme yapılır. Türkiye’de engelli sağlık kurulu raporu düzenlenirken, şizofreni gibi psikiyatrik hastalıklar için özel kriterler dikkate alınır. Şizofreni tanısı almış bireylerin engel oranı, hastalığın şiddetine ve fonksiyonel kayıplara göre belirlenir.
Bu oran, sağlık kurullarının uyguladığı “Engellilik Değerlendirme Yönetmeliği” kapsamında hesaplanır. Şizofreni hastalığı engelli oranı genellikle %40’tan başlamakta ve %90’a kadar çıkabilmektedir. Belirlenen oran, bireyin yaşamını ne derece bağımsız sürdürebildiğiyle doğrudan ilişkilidir. Bu oran, sosyal haklara erişim ve çeşitli desteklerden yararlanabilme açısından önemlidir.
Şizofreni hastaları, engelli raporu aldıklarında birçok kamu hizmetinden yararlanabilir. Aynı zamanda bazı maddi destekler ve sosyal yardımlar da bu oran doğrultusunda sağlanır. Engelli oranı %40 ve üzeri olan bireyler, engelli birey statüsüne girmektedir. Bu statü, hem bireyin hem de ailesinin yaşamını kolaylaştıracak haklara erişim sağlar.
Şizofreni Hastası Yüzde Kaç Engelli Sayılır?
Şizofreni hastalığı, bireyin zihinsel ve duygusal işlevlerini önemli ölçüde etkileyen kronik bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Bu hastalık, bireyin günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmesini güçleştirir. Türkiye’de şizofreni hastaları, engelli sayılabilmek için belirli bir oranda engel raporu almak durumundadır. Bu oran, hastalığın seyrine, tedaviye yanıtına ve bireyin sosyal işlevselliğine göre belirlenmektedir. Şizofreni hastalığı olan bireylerde engelli oranı genellikle %40 ile %90 arasında değişkenlik gösterir.
Orta dereceli şizofreni vakalarında %50-70 aralığında oranlar verilirken, ağır ve kronik vakalarda bu oran %90’a kadar çıkabilmektedir. Bu oranlar, “Engellilik Değerlendirme Yönetmeliği” doğrultusunda psikiyatri uzmanları tarafından belirlenmektedir. Oranın netleşmesi için bireyin psikiyatrik muayenesi, geçmiş hastane kayıtları ve günlük yaşamdaki işlevselliği dikkate alınır. Şizofreni hastalığı nedeniyle alınan engelli raporları, hem bireysel haklara hem de aileye yönelik bazı sosyal destekleri beraberinde getirir.
Memurluğa Engel Psikiyatrik Hastalıklar başlıklı yazımız da ilginizi çekebilir.
Şizofreni Engelli Araç Alabilir Mi?
Şizofreni engelli bireylerin sosyal hayata katılımını artırmak amacıyla çeşitli destekler sağlanmaktadır. Bu desteklerden biri de özel tüketim vergisi (ÖTV) muafiyetli araç alımıdır. Engelli araç alımı için bireyin en az %90 oranında engelli raporuna sahip olması gerekir. Ancak şizofreni engelli bireylerde bu oran genellikle %40 ile %90 arasında değiştiği için araç alımı konusunda bazı sınırlamalar bulunmaktadır.
Şayet kişi %90 ve üzeri bir engelli raporu almışsa, bu bireyler adına bir yakını tarafından araç alınabilir. Araç alımı sırasında noter onaylı taahhütname ve sağlık raporu gibi belgeler talep edilir. Şizofreni engelli bireyin kendi başına araç kullanabilmesi için ehliyet almasına uygun olduğuna dair heyet kararı bulunması gerekir. Ancak bu hastalıkta genellikle bireylerin kendi başına araç kullanmasına izin verilmez.
