Engelli bireyler için araç kullanma hakkı, bağımsız yaşamın bir parçası olarak değerlendirilir. Bu nedenle, engelli bireylerin ehliyet alıp alamayacağı konusu sıkça gündeme gelir. Engelli raporu ile ehliyet almak, sağlık durumuna, engel türüne ve yetkili sağlık kurulu kararına göre değerlendirilir. Türkiye’de yürürlükte olan yönetmeliklere göre, engelli bireyler belirli şartları sağladıkları takdirde özel donanımlı araçlarla veya standart araçlarla ehliyet alabilir.
Her bireyin engel durumu farklılık gösterdiği için ehliyet alım süreci de kişiye özgü yürütülür. Engelli raporu ile ehliyet almak isteyen kişilerin öncelikle tam teşekküllü hastaneden sağlık kurulu raporu alması gerekir. Bu raporda kişinin araç kullanmaya elverişli olup olmadığı açıkça belirtilmelidir. Sağlık kurulu, sürüş yeteneğini doğrudan etkileyen fiziksel, zihinsel veya duyusal engelleri dikkate alır.
Engel durumu araç kullanımını tamamen engellemiyorsa, kişi için özel kodlarla tanımlı ehliyet verilir. Bu kodlar, kullanılacak araç tipini ve varsa araçta bulunması gereken özel aparatları gösterir. Örneğin, sadece otomatik vitesli araç kullanabilir, elden kumandalı fren sistemine ihtiyaç duyabilir gibi. Engelli raporu ile ehliyet almak, aynı zamanda kişiye özel sürücü kurslarında eğitim almayı da gerektirebilir.
Yüzde Kaç Görme Engelli Ehliyet Alabilir?
Görme yetisi, sürüş güvenliği açısından temel faktörlerden biridir. Bu nedenle görme kaybı olan bireylerin ehliyet alması, belirli sınırların altında bir kayıp yaşanması durumunda mümkündür. Görme engelli ehliyeti söz konusu olduğunda, kişinin her iki gözdeki görme oranı ve derinlik algısı dikkate alınır. Gözlük ya da lensle düzeltilebilen görme bozukluklarında sürücü belgesi verilmesi mümkündür.
Ancak tamamen kör olan bireyler için ehliyet verilmesi yasal olarak mümkün değildir. Monoküler, yani tek gözle gören bireyler ise bazı şartlar altında ehliyet alabilir. Gerekli görme keskinliği sağlandığı sürece bu bireyler B sınıfı araç kullanabilir. Görme engelli ehliyeti, yalnızca uzman göz doktorlarının değerlendirmesi ve sağlık kurulunun onayı ile verilir.
Yönetmeliklere göre, her iki gözde %90 ve üzeri görme kaybı olan bireyler ehliyet alamaz. Ancak görme oranı %40 ila %80 arasında olan bireyler, gözlük ya da lensle gerekli düzeltmeyi sağladıkları takdirde sürücü olabilir. Görme engelli ehliyeti, genellikle belirli kodlarla tanımlanır ve araç kullanımında belirli kısıtlamalar yer alabilir.
Ayrıca gece görüşü, renk ayrımı gibi ek değerlendirmeler de göz önünde bulundurulur. Bu nedenle her bireyin durumu, kapsamlı bir göz muayenesi ve test süreciyle belirlenmelidir. Başvuru öncesinde uzman hekim raporu alınmalı, ardından sağlık kuruluna başvuru yapılmalıdır. Tüm süreç tamamlandıktan sonra birey, sürücü belgesi için başvuru hakkı kazanır.
Memurluğa Engel Psikiyatrik Hastalıklar başlıklı yazımız da ilginizi çekebilir.
Hangi Hastalıklar Ehliyet Almaya Engel?
Ehliyet, kişinin araç kullanma yeterliliğini resmi olarak belgeleyen bir belgedir. Ancak bazı sağlık durumları, sürüş güvenliği açısından risk oluşturduğu için ehliyet alınmasını sınırlayabilir ya da tamamen engelleyebilir. Türkiye’de yürürlükte olan Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre, belirli hastalıklar ehliyet verilmesini kısıtlayan sağlık sorunları arasında yer alır.
Öncelikle epilepsi gibi nörolojik rahatsızlıklar, kontrol altında değilse ve nöbet geçirme riski devam ediyorsa ehliyet verilmez. Ayrıca bilinç kaybına neden olan hastalıklar, sık bayılma durumu ya da ciddi psikiyatrik bozukluklar da değerlendirme dışında bırakılır. Ehliyet başvurusu yapan bireylerde diyabet, kalp hastalığı, yüksek tansiyon gibi kronik rahatsızlıklar mevcutsa, bu durumların kontrol altında olup olmadığına bakılır.
İleri derece işitme kaybı, ileri düzeyde hareket kısıtlılığı, ileri derecede görme kaybı gibi durumlar da sürücülük yeterliliğini etkileyebilir. Bu sağlık sorunlarının her biri, uzman doktorlar tarafından detaylı şekilde değerlendirilir. Gerekli şartları sağlayan bireyler için sınırlı ya da özel donanımlı araç kullanımına yönelik ehliyet verilebilir.
